Tôi thưa Bác Hồ
Bùi Tín
Cuốn sách đồ sộ của nhà báo Huy Đức dài hàng nghìn trang Bên Thắng
Cuộc đang được bàn luận sôi nổi. Người khen cũng nhiều, người chê cũng lắm.
Điều bổ ích là nó giúp cho xã hội nhìn lại cuộc chiến. Có thiếu sót là tác giả
không đề cập đến nhân vật Hồ Chí Minh, một nhân vật trung tâm của cuộc chiến.
Nhân dịp này, tôi muốn chia sẻ vài ý kiến riêng do nghiên cứu thời
gian qua.
Rất cần nhận định, đánh giá,
không định kiến, không theo đường mòn nhân vật lịch sử này, cũng không chửi rủa
thô tục, phủ định sạch trơn cho hả giận. Hai năm trước tôi đã có bài trả lời
lập luận của giáo sư Nhật Bản Tsuboi Yoshiharu khi ông khẳng định về bản chất
Hồ Chí Minh là “một người dân chủ theo chế độ cộng hòa“, chứ không
phải là người Cộng sản.
Khi tôi còn trong nước. tệ sùng bái ông Hồ lên đến cực điểm. Ông là
nhà chính trị kiệt xuất, nhà ngoại giao xuất chúng, nhà báo tuyệt vời, nhà thơ
thượng thặng, nhà đạo đức khuôn mẫu, nhà trí thức siêu đẳng, nhà dự đoán tài
ba, nhà ngôn ngữ uyên bác, gỉ gì gi nữa… Hồ Chí Minh là số một hết.
Hai mươi năm nay, trong tôi những giá trị nặng về ảo ấy lần lượt
rơi rụng lả tả. Chỉ cần khách quan, tỉnh táo, công bằng.
Tôi lấy làm lạ có một nhân vật sống ở miền Nam, trong quân ngũ VN
Cộng hòa, sỹ quan, trí thức có học hàm, lại ca ngợi tâng bốc ông Hồ đến mức
sùng bái, vái lạy “cha già dân tộc”, rồi tự hào cho thế mới là thái độ trí thức
dám tìm ra và nói lên sự thật. Đó là ông “tiến sỹ” Trần Chung Ngọc,
thường viết trên mạng Giao Điểm. Ông sùng bái ông Hồ hơn ai hết, với những luận
văn dài, toàn trích dẫn các học giả phương Tây. Sự kiện kỳ lạ này thúc đẩy tôi
tìm hiểu sâu thêm.
Tất cả tài liệu Mỹ, Pháp, Anh, Tàu… ông Ngọc trưng ra, trich dẫn
tôi chăm chú đọc. Tôi còn gặp trao đổi lâu với ông William Duiker, bà Sophie
Quinn-Judge ở Mỹ, các bạn tôi Pierre Brocheux, Jean Lacouture, Olivier Todd,
Alain Russio… ở Pháp về nhân vật HCM. Nhiều lần tôi sang Texas ,
Hoa Kỳ, ghé xuống Lubbock
nơi có Trung tâm tài liệu về chiến tranh VN cực kỳ phong phú, cũng như ở Thư
viện Quốc hội Hoa Kỳ, là thư viện đầy đủ nhất thế giới, cũng để nghiên cứu tiếp
về HCM.
Tôi xem 6 lá thư ông Hồ gửi cho Tổng thống Harry Truman, những nhận
định sắc sảo, tỉnh táo, cụ thể về ông Hồ của CIA, các cựu ngoại trưởng Mỹ James
Byrnes, George Marshall và John Foster Dulles, đối chiếu với những nhận định
của Phòng Nhì tình báo Pháp, của những Georges Bidault, Charles de Gaulle,
Georges Catroux, Georges Thierry d’Argenlieu, Maurice Thorez, Jean Duclos… về
ông Hồ.
Tôi tóm tắt kết quả tìm tòi, đối chiếu của tôi hơn 12 năm qua là:
ông Hồ khi nhỏ học chữ nho ở quê có tiếp thu môi trường chống Pháp của sỹ phu
yêu nước vùng Nghệ Tĩnh, do đó khi học trường Quốc học Huế có tham gia phong
trào chống thuế. Khi cha ông bị án phạm tội giết người, bị mất chức tri huyện,
loại khỏi ngạch quan lại, vì sỹ diện và sinh kế, 2 cha con phiêu dạt vào Nam,
cha làm thầy thuốc vùng Sa đéc, con xin dạy môn phụ ở trường Dục Thanh, Phan
Thiết.
Khi xuất dương anh Thành chưa có ý thức cứu nước rõ rệt. Cho đến
khi sang Pháp, anh mới có ý thức làm chính trị từ khoảng 1918 đến 1922 hoạt
động trong Đảng Xã hội (sau đổi tên là Đảng Cộng sản Pháp). Có thể nói lúc đó
anh có lập trường yêu nước, chống thực dân Pháp, tinh thần dân tộc. Với báo
Paria anh có tinh thần đoàn kết quốc tế với các dân tộc thuộc địa.
Nhưng từ khi sang Nga năm 1923, 1924, anh bắt đầu gắn bó với Đệ tam
Quốc tế Cộng sản, học và nhận việc ở Ban phương Đông Quốc tế Cộng sản, về sau
nhận công việc trợ lý cho Michael Borodin một chuyên gia CS lão luyện. Cả thời
gian ấy là thời hoàng kim của Stalin, triệt hạ mọi kẻ đối lập bằng bàn tay sắt.
Ảnh hưởng thời gian này khá sâu đậm khi anh Thành đã đủ chin chắn, trên 34
tuổi, để sau này anh chửi rủa “bọn Menchevik” phản bội, gọi những người
trốt-kít là chó săn cho đế quốc , gọi Quốc dân đảng, Đại Việt là Việt gian.
Trong Hồ Chí Minh đã sớm định hình một nếp nghĩ kiểu Stalin là
không là ta ắt là kẻ thù, là việt gian, phải trừ khử không chút thương tiếc.
Anh được rèn, đúc, tôi luyện trong khuôn Stalin và Béria.
Ông Hồ thông minh thật, nhưng với nghĩa khôn ngoan, mưu mẹo chứ
không mưu lược, không phải là nhà tư tưởng, nhà lý luận. Văn ông giản dị, bình
dân, đến độ tầm thường. Ông không lập luận được dài, sâu.
Tinh khôn theo nghĩa tinh ranh, mưu kế, khôn vặt thì không thiếu.
Ông Hồ khi về nước hiểu rất rõ chủ nghĩa Cộng sản (CNCS) không được
hầu như toàn thế giới chấp nhận, còn bị xa lánh, ghê tởm, e sợ, nên ông cố che
dấu kỹ bản chất Cộng sản; ông cũng biết ở VN Cộng sản bị ngay dân Nghệ Tĩnh
kinh sợ qua Xô Viết Nghệ Tĩnh với chủ trương tả khuynh diệt trí phú địa hào,
đào tận gốc trốc tận rễ. Đưa ra Việt Nam Độc lập Đồng minh (Việt Minh), với các
Hội thanh niên, phụ nữ, nông dân, công nhân, học sinh Cứu quốc, rồi Đảng Lao
động VN, Mặt trận Liên Việt… đều là hỏa mù, bình phong che dấu thật kỹ bản chất
Cộng sản đậm đặc trong con người ông.
Ông có cái mặc cảm tự cho là ở phía xấu, nhưng không có bản lĩnh
thoát ra. Tôi đã trao đổi với William Colby, giám đốc CIA, về HCM nhân cuộc họp
năm 2007 ở Chicago; ông Colby cho biết Stalin cũng bị ám ảnh bởi cái mặc cảm
Cộng sản là xấu xa bị dân chúng ghét bỏ, nên đã cùng Djanov và Dimitrov bày trò
giả vờ giải thể Đệ tam Quốc tế, lập ra Comintern – Cục thông tin quốc tế. Sau
này ông Hồ cũng bày trò “giải thể Đảng Cộng sản Đông Dương” tháng 11/1945.
Stalin và Djanov còn nghĩ ra cái tên chế độ “Dân chủ nhân dân”chung cho mọi
nước Cộng sản, cũng là màn khói che thương hiệu CNCS rất khó bán mà thôi.
Người ta hay viện ra Tuyên ngôn Độc lập 2/9/1945 với trích dẫn ngay
từ đầu Tuyên ngôn Độc lập của Hoa Kỳ và Tuyên ngôn Nhân quyền của Pháp để biện
minh cho tư tưởng dân chủ của ông Hồ. Tôi đã trao đổi lý thú với ông Archimed
Patti của OSS tháng 9/1990 ở Hà Nội nhân dịp kỷ niệm thứ 100 ngày sinh của ông
Hồ.
Ông Patti từng giúp ông Hồ trích dẫn chính xác Tuyên ngôn Độc lập
của Mỹ.
Nếu chân thành là nhà dân chủ thứ thiệt, làm chủ tịch nước 24 năm,
sao ông không cho dân được hưởng chút tự do báo chí, tự do kinh doanh nào? Sao
ông đóng cửa trường luật? Sao ông dửng dưng trước thân phận bà Năm, ông Huỳnh,
ông Việt Phương, ông Đang…? Sao ông chịu để Tàu chia cắt nước ta? Sao lại lấy
tên Trần Dân Tiên Tự để tự vỗ ngực?
Người cộng hòa, người dân chủ không bao giờ cư xử như thế.
Những tài liệu ở Lubbock và Thư viện
Quốc hội Mỹ cho tôi thấy tại hội nghị Yalta
(2/45) và Postdam (7/45) đã manh nha cuộc đối đầu cực kỳ quyết liệt giữa Dân
chủ và Cộng sản tranh dành từng vùng, từng nước, từng nửa nước một. Suýt nữa Hy
Lạp và Thổ Nhĩ Kỳ bị Stalin lấy.
Theo dõi chặt chẽ tình hình qua một cái đài nhỏ nhưng mạnh của ông
Patti cho, ông Hồ hiểu rõ rằng nước VN độc lập non trẻ mà bị coi là đối tượng
của Mặt trận Dân chủ thì sẽ khốn nạn, cả châu Á chưa có nước CS nào, Liên Xô
thì quá xa. Ve vãn Pháp, Mỹ bằng mọi thủ đoạn để tránh bị bóp chết, nhưng không
đủ bản lĩnh để từ bỏ CNCS là bi kịch lớn nhất trong tư duy chính trị của ông
Hồ, cũng là thảm kịch ông gây ra cho dân ta.
Nếu như ông Hồ trở về chủ nghĩa dân tộc như Gandhi, Nehru, Sukarno,
U nu… thì may cho dân ta biết bao. Có thể thoát chiến tranh, vẫn có độc lập,
dân chủ, phát triển, nhân dân hạnh phúc.
Nói trắng ra HCM là một nhân vật tiêu cực là chính, tích cực không
nhiều, xét về toàn cục và về lịch sử của đất nước, lợi ích của nhân dân.
Thế là ông Hồ dùng bộ mặt nạ giả dân chủ làm chiến thuật, làm chiếc
khiên đỡ bên tay trái, phòng thủ chặt để tự bảo vệ mình, nhằm thực thi chiến
lược CS, lập trường CS, sứ mạng CS như một thanh bảo kiếm trong tay phải tấn
công dũng mãnh diệt mọi kẻ thù theo chỉ thị của quốc tế CS.
Từ năm 1924 ông Hồ là đại
diện đảng CS Đông Dương, rồi 1945 là lãnh tụ CS cao nhất, ông tự tin tự hào
mang sứ mạng thiêng liêng nhuộm đỏ toàn liên bang Đông Dương, cả Đông Nam Á và
toàn thế giới. Đó là thực chất HCM.
Hoàn toàn rõ ràng là tình báo Pháp, Anh, Đức, CIA Hoa Kỳ, các hội
đồng an ninh quốc gia Mỹ và Pháp không bị lừa, vì họ theo dõi kỹ tung tích, hồ
sơ, hoạt động và đánh giá rất rành mạch nhân vật này.
Rất nhiều người khuyên tôi đừng có dại mà đụng đến ông Hồ. Vì ông
còn được đông đảo nhân dân ngưỡng mộ. Cả dân tộc mình có được một vị “anh hùng”
được thế giới ngưỡng mộ, sao lại đi phủ định.
Tôi nghĩ khác. Không có gì cao hơn sự thật. Không có gì thấp hơn sự
dối trá. Nếu nói tôi vô lễ hỗn xược với bác Hồ mà tôi từng khâm phục, ngợi ca,
hãy cho tôi thắp một thẻ hương và thưa với Bác rằng :
“Thưa Bác, theo nghiên
cứu kỹ lưỡng công bằng thì Bác đã sai lầm, dẫn dân tộc đi sai đường lạc lối rõ
ràng về chính trị, con đường Cộng sản Mác – Lênin chuyên chính vô sản độc đảng
đã bế tắc hoàn toàn. Nếu quả Bác có tinh thần tự phê bình, Bác đã dễ dàng nhận
ra điều đáng tiếc ấy. Bác hãy phù hộ cho nhóm lãnh đạo CS hiện nay thành khẩn
nhận ra sai lầm, cùng toàn dân chuyển sang Kỷ nguyên Dân chủ đa nguyên đa đảng
trong trật tự và luật pháp, cùng toàn dân xây dựng Hiến pháp dân chủ 2013 ,
bước vào thời kỳ phát triển mới mà thành quả toàn dân sẽ được chung hưởng.”
.........../.