Chết vì
tay Trung Quốc:
“Sát thủ”
hacker đỏ
Trung Quốc đã xây
dựng được một đội “hacker đỏ” chuyên nghiệp, mối đe dọa có sức phá hoại tương
đương một mạng lưới điệp viên dày đặc, mà xét cho cùng có khi lại hiệu quả hơn
sử dụng điệp viên. Bởi lẽ thay vì phải chi hàng tỉ đô la cho việc đào tạo gián
điệp, mua sắm trang thiết bị kỹ thuật cao thì hoàn toàn có thể làm mọi thứ chỉ
qua mạng.
Hai tác giả Peter
Navarro và Greg Autry đưa ra một loạt lời buộc tội: “Những “tin tặc đỏ” đã xâm
nhập vào mạng của NASA, Lầu Năm Góc, Ngân hàng Thế giới; tấn công Phòng Công
nghiệp và An ninh trực thuộc Bộ Thương mại Mỹ dữ dội đến mức cơ quan này phải
phá bỏ hàng trăm máy tính; xóa sạch mọi ổ cứng của dự án Máy bay chiến đấu
Lockheed Martin F-35; và gần như ném bom rải thảm hệ thống kiểm soát không lưu
của Không lực Hoa Kỳ”.
Trong chiến dịch
tranh cử tổng thống Mỹ năm 2008, hacker đỏ của Bắc Kinh còn đột nhập vào máy
chủ email của cả phe Obama lẫn phe McCain và Nhà Trắng. “Tại một trong những sự
vụ trơ trẽn nhất trong lễ tân ngoại giao, máy tính của bộ trưởng Thương mại Mỹ
và một số nhân viên đã bị đánh cắp, bị cài đầy phần mềm gián điệp, nhân một
chuyến công du của bộ trưởng tới Bắc Kinh”.
Cuốn sách đưa ra
những lời buộc tội có thể khiến người đọc… ù tai. Chẳng hạn, nói về một chiêu
thức hành nghề của tin tặc thời hiện đại: Thời xưa, ngành tình báo phải sử dụng
tới mỹ nhân kế như Mata Hari để moi thông tin từ “đối tác”. Thời nay, “ngoài
những gái điếm và các phòng khách sạn đầy “bọ” (thiết bị nghe trộm - PV) ở
Thượng Hải, các điệp viên Trung Quốc còn tặng cho con mồi của họ thẻ nhớ đầy
virus, thậm chí cả camera kỹ thuật số. Theo Cục Tình báo MI5 của Anh, một khi
được gắn vào máy tính của nạn nhân, những thiết bị này sẽ cài đặt ngay phần mềm
cho phép hacker giành quyền kiểm soát”.
Làm hacker cũng giống một ngôi sao nhạc rock
Death by China đưa ra
một số lý giải, có lẽ khá đơn giản, về mục tiêu hành động của tin tặc Trung
Quốc. Cuốn sách cho rằng hacker đỏ muốn làm gián đoạn hoạt động của các trang
web ở phương Tây, bằng cách đánh sập hoặc tấn công từ chối dịch vụ. Ngoài ý
muốn phá hoại, hacker đỏ cũng nhắm đến việc ăn cắp những thông tin có giá trị
như số thẻ tín dụng, thông tin cá nhân hoặc hơn thế: Bí quyết công nghệ, bí mật
thương mại, hồ sơ mời thầu và dự thầu, tình hình tài chính của một công ty nào
đó, rồi thông tin về vũ khí, quân sự.
Nhưng đó mới là bề
nổi, tức là mục tiêu mà các hacker hướng đến. Còn bản chất của việc họ hành
động như thế lại là chuyện khác. Navarro và Autry trích dẫn một trao đổi trên
diễn đàn hội thảo về an ninh thông tin của hacker Trung Quốc. Hỏi: “Khi nào
chúng ta tiến hành hack?”. Đáp: “Nếu đó là vấn đề có ảnh hưởng tới chúng ta
trên bình diện quốc tế, thì khi ấy chúng ta sẽ huy động các thành viên tổ chức
tấn công”.
Câu trả lời hé lộ
một phần nguyên nhân của hiện tượng tin tặc: Đó là tinh thần dân tộc bị đẩy tới
mức cực đoan ở một bộ phận người dân Trung Hoa. Death by China trích lời một
chuyên gia về tin tặc Trung Quốc, ông Scott Henderson, nói rằng ở nước này, làm
hacker “cũng giống như làm ngôi sao nhạc rock”, đó là “một sự nghiệp mà có đến
một phần ba trẻ em tuổi đi học ở Trung Quốc mơ ước”.
Có bàn tay chính
quyền phía sau?
Phần gây tranh cãi
nhất của chương này có lẽ nằm ở những khẳng định rằng chính quyền Trung Quốc
đứng sau các chiến dịch tấn công trên mạng. Lập luận của hai tác giả cuốn sách
là: Không thể có chuyện hacker hoạt động mà không có bàn tay dẫn dắt của Bắc
Kinh, nhất là khi chính quyền Trung Quốc vốn có chế độ kiểm soát Internet ngặt
nghèo nhất thế giới.
Không hacker nào có thể thoát khỏi tay chính quyền một khi
cơ quan an ninh và cảnh sát đã muốn bắt và xử lý. Ví dụ một hacker ở tỉnh Hồ
Bắc can tội đột nhập vào website của cơ quan nhà nước và thay ảnh chân dung một
quan chức bằng ảnh cô gái mặc bikini. Người này nhanh chóng bị bắt và kết án
1,5 năm tù. Vụ việc đã được đăng tải trên tờ Nhân Dân Nhật Báo.
Trong khi đó thì
rất nhiều vụ tin tặc nghiêm trọng khác lại không được điều tra. Navarro và
Autry dẫn ra một loạt trường hợp hacker Trung Quốc tấn công mạng nước ngoài và
hành động của họ hoàn toàn có thể làm phương hại quan hệ ngoại giao giữa Trung
Quốc và nước nạn nhân, vậy mà họ vẫn không bị trừng trị. Ví dụ như khi Thủ
tướng Nhật Bản Junichiro Koizumi đi thăm ngôi đền chiến tranh Yasukuni, hacker Trung
Quốc đã xóa website của ngôi đền này, ghi đè lên đó hàng chữ: “Gái đái lên
toilet Yasukuni”. Còn khi Liên hoan Phim Melbourne ở Úc chiếu phim tài liệu về
một nhà lãnh đạo người Duy Ngô Nhĩ, hacker Trung Quốc đánh phá website của liên
hoan phim dữ dội đến mức ban tổ chức không bán được vé qua mạng. Một số nhóm
tin tặc như Liên đoàn Hắc khách Trung Quốc (China Hacker Union) được cho tồn
tại và hoạt động công khai, thậm chí mở cả văn phòng.
Bạn đọc có thể
thấy lập luận buộc tội của Death by China chưa đủ thuyết phục, vì dù sao đi
nữa, “án tại hồ sơ” song cuốn sách lại không chỉ ra được một bằng chứng mạnh mẽ
nào cho thấy mối liên hệ giữa chính quyền và hacker Trung Quốc, chẳng hạn một
chủ trương bằng văn bản chính sách…
Tuy vậy, việc cảnh
giác với những tin tặc bị kích động bởi chủ nghĩa dân tộc cực đoan vẫn luôn là
điều cần thiết, nhất là khi Việt Nam có nguy cơ là đích ngắm của tội phạm mạng:
Năm 2010, một báo cáo của Công ty An ninh mạng McAfee cho thấy 58% tên miền cấp
1 .vn đã trở thành mục tiêu của hacker. Trong khoảng hai ngày 8 và 9-6-2011,
hàng loạt website ở Việt Nam đã bị hacker Trung Quốc đánh phá, trong đó có các
trang web của Trung tâm Dữ liệu Hoàng Sa (HSO), Anh Ba Sàm, và Trung tâm biên
phiên dịch quốc gia trực thuộc Bộ Ngoại giao Việt Nam. Tháng 8-2011, McAfee xác
định “cơ quan chính phủ Việt Nam nằm trong số 72 tổ chức chính phủ trên thế
giới là mục tiêu của đợt tấn công lớn nhất mà tin tặc tiến hành để lấy dữ liệu
mạng, được McAfee phát hiện”.
Người phát ngôn
của Bộ Ngoại giao khi đó, bà Nguyễn Phương Nga, cho biết: “Chúng tôi rất quan
tâm đến những thông tin mà McAfee đưa ra. (…) Việt Nam đã, đang và sẽ nỗ lực hợp tác
cùng cộng đồng quốc tế phòng, chống các hành vi phá hoại an ninh mạng”.
* * *
Tháng 5-1999,
trong chiến dịch NATO tấn công Nam Tư, máy bay Mỹ ném bom trúng Đại sứ quán
Trung Quốc tại Belgrade, làm chết ba công dân Trung Hoa. Hàng ngàn email từ
Trung Quốc đã “dội bom” làm sập website của Nhà Trắng. Tin tặc cũng chiếm
website của Đại sứ quán Mỹ ở Bắc Kinh, chèn lên trang chủ dòng chữ “đả đảo bọn
man rợ”. Tháng 3-2008, hãng tin CNN (Mỹ) đưa tin về bạo loạn ở Tây Tạng. Ngay
sau đó website của CNN bị phá và ghi đè dòng chữ “Tây Tạng đã, đang và sẽ luôn
luôn là một phần của Trung Quốc”. (Wikipedia)