Economist: Một cuộc đột kích kinh hoàng sâu bên trong nước Nga đã viết lại các quy tắc của chiến tranh
Cù Tuấn, biên dịch
Tóm tắt: Các cuộc tấn công liều lĩnh của Ukraine đã gây thiệt hại cho hơn 40 máy bay ném bom chiến lược của Nga.
Ngay sau buổi trưa ngày 1 tháng 6, mạng xã hội Nga bắt đầu nhấp nháy, cảnh báo thế giới về một hoạt động quân sự táo bạo nhất của Ukraine trên lãnh thổ Nga cho đến nay. Tại tỉnh Irkutsk ở miền đông Siberia, cách Ukraine khoảng 4.000 km, người dân địa phương đã đăng tải cảnh quay về những chiếc máy bay không người lái, với bốn cánh quạt nhỏ, bay ra khỏi một chiếc xe tải và bay về phía một sân bay gần đó, nơi để một số máy bay ném bom chiến lược quan trọng nhất của Nga.
Một người viết: "Tôi làm việc tại một cửa hàng lốp xe. Một chiếc xe tải đã dừng lại và những chiếc máy bay không người lái đã bay ra khỏi xe". Từ một căn cứ không quân gần Murmansk, ở cực bắc của Nga, những câu chuyện tương tự đã xuất hiện: "Người lái xe đang chạy đi đâu đó... còn những chiếc máy bay không người lái thì đang bay từ xe tải của anh ta, lao về phía căn cứ". Các bài đăng báo động khác ngay sau đó cũng xuất hiện từ các căn cứ không quân ở các tỉnh Ryazan và Ivanovo, sâu trong miền trung nước Nga.
SBU, cơ quan an ninh chính của Ukraine, đã nhận trách nhiệm về hoạt động này, với tên mã là "Mạng nhện". Cơ quan này cho biết, ít nhất 41 máy bay của Nga đã bị phá hủy hoặc hư hại trên bốn sân bay, bao gồm cả máy bay cảnh báo sớm A-50 cực kỳ hiếm và đắt tiền (tương đương với AWACS) và máy bay ném bom chiến lược Tu-22M3 và Tu-95. Cơ quan này cũng công bố đoạn phim, trong đó Vasily Maliuk, người đứng đầu hiếu chiến của cơ quan này, được nghe bình luận về hoạt động này. "Máy bay ném bom chiến lược của Nga. Tất cả đều bốc cháy một cách đầy hào hứng", ông ta nói bằng một giọng gầm gừ dễ nhận biết.
Cuộc tấn công này là một trong những đòn tấn công nặng nề nhất mà Ukraine giáng xuống nước Nga trong một cuộc chiến đã bước sang năm thứ tư.
Nga có số lượng máy bay ném bom chiến lược tương đối ít - có lẽ tổng cộng ít hơn 90 chiếc Tu-22, Tu-95 và Tu-160 còn đang hoạt động. Các máy bay này có thể mang vũ khí hạt nhân, nhưng đã được sử dụng để bắn tên lửa hành trình thông thường vào các mục tiêu của Ukraine, mới nhất là vào tuần trước. Điều đó đã khiến chúng trở thành mục tiêu ưu tiên hàng đầu của các nhà hoạch định quân sự Ukraine. Nhiều máy bay trong số này đã cũ và không còn được sản xuất nữa — những chiếc Tu-22M3 và Tu-95 cuối cùng đã được sản xuất cách đây hơn 30 năm — và Tu-160, những chiếc thay thế chúng đang được sản xuất với tốc độ chậm chạp.
Việc Ukraine có thể gây hư hại hoặc phá hủy một số lượng lớn máy bay tiên tiến nhất của Nga sâu bên trong đất nước này, phản ánh sự phát triển của chương trình tấn công sâu của Ukraine, cũng như mức độ chui sâu đáng kể mà các điệp viên bí mật của Ukraine hiện có thể hoạt động bên trong nước Nga.
Kể từ khi Điện Kremlin bắt đầu cuộc xâm lược toàn diện, các hoạt động của Ukraine đã mở rộng về phạm vi, tham vọng và chiều sâu. Các nước phương Tây đã cung cấp một số hỗ trợ cho chương trình tấn công sâu của Ukraine — vào ngày 28 tháng 5, Đức đã hứa sẽ tài trợ cho máy bay không người lái tầm xa của Ukraine — nhưng phần lớn công nghệ và kế hoạch nhiệm vụ là của riêng nước này.
Hoạt động ngày hôm nay có khả năng được xếp hạng là một trong những hoạt động đột kích quan trọng nhất trong chiến tranh hiện đại.
Theo các nguồn tin, nhiệm vụ này đã được lên kế hoạch thực hiện trong 18 tháng. Nga đã dự đoán rằng các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái của Ukraine sẽ xuất hiện với cánh cố định lớn hơn vào ban đêm và gần biên giới với Ukraine hơn.
Người Ukraine đã đảo ngược cả ba biến số này, với việc phóng máy bay không người lái nhỏ vào ban ngày và thực hiện điều đó ở xa tiền tuyến.
Trước đây, Ukraine đã phóng máy bay không người lái từ bên trong nước Nga; sự khác biệt là quy mô và bản chất kết hợp của các hoạt động trên.
Các nhà bình luận gần gũi với các cơ quan an ninh Ukraine cho rằng, có tới 150 máy bay không người lái và 300 quả bom đã được tuồn lậu vào Nga để thực hiện các hoạt động này. Các máy bay bốn cánh quạt dường như được chế tạo thành các cabin gỗ, chất lên xe tải và sau đó được thả ra sau khi mái cabin được mở ra từ xa.
Các máy bay không người lái đã sử dụng mạng điện thoại di động của Nga để truyền cảnh quay của chúng trở lại Ukraine, phần lớn trong số đó đã được quân đội Ukraine vui mừng công bố. Các tài khoản này khẳng định rằng, các máy bay không người lái trên cũng sử dụng các yếu tố nhắm mục tiêu tự động.
Một nguồn tin tình báo Ukraine cho biết, không có khả năng những người lái xe tải biết họ đang chở cái gì. Ông so sánh khía cạnh đó của hoạt động này với vụ tấn công năm 2022 vào cầu Kerch, nơi một quả bom giấu trong một chiếc xe tải đã phá hủy một phần cây cầu nối Crimea với đất liền. Ông cho biết: "Những hoạt động kiểu này vốn rất phức tạp, với những người đi các nước đi quan trọng nhất cần phải được được giữ bí mật".
Nguồn tin mô tả hoạt động này là một nước cờ gồm nhiều giai đoạn, với việc người Nga đầu tiên được khuyến khích di chuyển nhiều máy bay hơn đến các căn cứ cụ thể bằng các cuộc không kích của Ukraine vào các căn cứ khác. Ba ngày trước vụ tấn công, hàng chục máy bay đã di chuyển đến sân bay Olenya ở tỉnh Murmansk, theo các báo cáo được công bố vào thời điểm đó. Chính xác là ở sân bay này đã xảy ra nhiều thiệt hại nhất.
Chiến dịch này đã phủ bóng đen lên vòng đàm phán hòa bình mới, dự kiến bắt đầu tại Istanbul vào ngày 2 tháng 6.
Ukraine đã bị khủng bố trong những tháng gần đây do các cuộc tấn công lớn của Nga, đôi khi có đến hàng trăm máy bay không người lái: Một cuộc tấn công diễn ra vào đêm bắt đầu từ ngày 31 tháng 5 dường như liên quan đến kỷ lục 472 máy bay không người lái, các nhà chức trách Ukraine cho biết. Kyiv đã tìm cách chứng minh với Tổng thống Nga Vladimir Putin, rằng Nga sẽ phải trả giá khi tiếp tục cuộc chiến.
 |
| Ảnh minh họa. Nguồn: Wion |
Nhưng câu hỏi đặt ra là, liệu chiến dịch này có làm thay đổi cục diện hay chỉ đơn giản là làm tăng mức độ nguy hiểm. Những lời bàn tán trên các mạng xã hội yêu nước của Nga đã kêu gọi một phản ứng nghiêm khắc, ví thời điểm này giống như Trân Châu Cảng - cuộc tấn công của Nhật Bản vào Hạm đội Thái Bình Dương của Mỹ năm 1941. Một quan chức cấp cao của Ukraine thừa nhận rằng chiến dịch này có nguy cơ khiến các đối tác phương Tây xa lánh Ukraine. "Điều đáng lo ngại ở đây là Sinop", ông nói, ám chỉ đến cuộc tấn công của Nga vào một cảng của Ottoman năm 1853 đã khiến Nga - kẻ tấn công - bị cô lập trên trường thế giới.
Các lực lượng vũ trang phương Tây đang theo dõi chặt chẽ việc này. Trong nhiều năm, họ đã tập trung máy bay của mình tại một số lượng nhỏ căn cứ không quân, để tiết kiệm tiền, và đã không đầu tư vào các nhà chứa máy bay hoặc hầm trú ẩn kiên cố có thể bảo vệ chống lại máy bay không người lái và tên lửa.
Máy bay ném bom chiến lược của riêng Hoa Kỳ có thể nhìn thấy trong hình ảnh vệ tinh công cộng, khi nó đậu ngoài trời.
Tom Shugart của CNAS, một nhóm nghiên cứu tại Washington, viết: "Hãy tưởng tượng, vào ngày diễn ra cuộc đối đầu giữa Mỹ và Trung Quốc, các container tại các bãi xe lửa, trên các tàu container do Trung Quốc sở hữu tại cảng hoặc ngoài khơi, trên các xe tải đỗ tại các khu đất ngẫu nhiên... sẽ bay ra hàng nghìn máy bay không người lái và ít nhất sẽ tiêu diệt các máy bay loại tốt nhất của [Không quân Mỹ]". Ông cảnh báo rằng, điều này sẽ "là hoàn toàn khả thi".
............/.
