“Nỗi oan” của đỉa?
Ồ lạ nhỉ? Những tưởng chỉ có ở cái giống người mới có chuyện oan sai, nào ngờ con vật thấp hèn sống rúc dưới bùn thối đáy ao như con đỉa mà cũng bị oan sai ư? Chẳng tin thì cứ mở báo ra mà xem. Người ta viết rành rành ra đây này “Minh oan cho con đỉa”. (*)
Chuyện rằng vừa rồi “Đùng một cái” người Trung Quốc sang Việt Nam mua đỉa với số lượng lớn, giá cao tới 10.000 đồng/con, 1,5 – 2 triệu đồng/kg. Các phương tiện truyền thông bình luận xôn xao. Trong khi nông dân ở nhiều nơi tranh thủ gom đỉa bán kiếm tiền, nhiều người còn có ý định nuôi đỉa để kinh doanh.
Các chuyên gia thì lên tiếng cảnh báo: Hãy cảnh giác với tình trạng như ốc bươu vàng! Còn các trang mạng thì không ngớt la lối về “âm mưu phá hoại” của Trung Quốc. Rằng không nên nuôi đỉa, nuôi đỉa lợi bất cập hại, rằng đỉa sẽ sinh sôi nhiều, khi Trung Quốc không mua nữa thì không diệt được, rằng đỉa là giống “sinh sản vô tính”, dù có đốt cháy nhưng nếu còn tế bào thì vẫn sẽ sinh ra đỉa, rất nguy hiểm cho môi trường…” (*) Thế là nhà báo nọ xông ra làm trạng sư để minh oan cho con đỉa Việt, thể hiện rõ cái lập trường yêu đỉa của mình.
Đã lâu lắm rồi mới thấy người ta đem trí thức ra để bàn luận. Họ bảo: “Đỉa là giống mà giới trí thức chưa bao giờ ưa thích. Nó không có “địa vị” tốt đẹp gì trong văn chương thơ phú, người ta chỉ dùng nó để chửi bới: “Đồ đỉa đói”, “đồ đỉa hút máu”…
Chỉ có giới trí thức mới dùng đỉa để ví von chửi bới mà thôi. Tôi chưa bao giờ nghe ai bàn đến chuyện “diệt đỉa”, chưa thấy bà con nào bực mình với con đỉa, dù đa số nông dân chưa ai nghĩ đến chuyện dùng đỉa để làm gì.(*)
Lạ nhỉ, tự nhiên trí thức bị đem ra phê phán vì dám phỉ báng đỉa, dám chê bà con nông dân nuôi đỉa bán cho thương gia Tàu để làm giàu. Trước hết, xin hãy chứng minh liệu câu cửa miệng “đồ đỉa đói”, “đồ đỉa hút máu” câu ví von xưa như trái đất của người Việt là do Trí thức nghĩ ra “để ví von chửi bới” đỉa mà không phải là câu nói cửa miệng của người Nông dân Việt?
Là một người nghiên cứu về Động vật học, cũng chẳng dám tự vỗ ngực mình là trí thức hay trí ngủ, thấy trí thức bị vu cho là kẻ “không ưa thích đỉa”, là thủ phạm “dùng đỉa để ví von chửi bới” tôi muốn lên tiếng để cho mọi chuyện được minh bạch công khai.
[...]
Tri thức về con đỉa.
Tôi có nghiên cứu về Động vật học nhưng không phải là “nhà Đỉa học” nên không dám phát biểu điều gì mà mình không biết, không chuyên sâu. Kì lạ thay, qua biện luận minh oan cho đỉa, người ta lại dạy thiên hạ trên báo chí những tri thức lạ lùng mà khó có thể tin được:
“không nên khuyến cáo người dân không nuôi đỉa, vì nuôi đỉa không hại gì hết. Không nên sợ có quá nhiều đỉa không tiêu diệt được, vì thứ nhất là nhiều đỉa chỉ có lợi chứ không có hại gì, thứ hai là đỉa chỉ sống trong môi trường nó cần và cần có nó, khi không thích hợp thì tự nhiên nó sẽ bị thải trừ”.
“Đối với trâu bò, đỉa có tác dụng rất tốt, khi bị đỉa cắn, trâu bò mạnh khỏe hơn (tác dụng như giác lể làm lưu thông máu huyết và hút được máu độc); ruộng nào có nhiều đỉa thì trâu bò rất ít bị bệnh”
“ Đỉa ở đồng bằng thường cắn dưới chân (từ đầu gối trở xuống), đỉa suối ở lưng chừng núi cắn từ đầu gối trở lên, còn đỉa lá thì cắn từ bụng trở lên chứ không bao giờ cắn dưới bụng.
Điều kỳ thú là đỉa chỉ cắn vào những vùng sinh học có lợi cho cơ thể, khi đỉa cắn vào những vùng đó làm khí huyết lưu thông và chất độc bị hút đi theo máu. Người bị đỉa cắn không bao giờ bị phong đòn gánh (tetanus).
Hồi chiến tranh, nhiều người miền xuôi lên miền núi do không thích nghi với khí hậu thổ nhưỡng nên thường bị bệnh “bủng beo” (do suy giảm hệ tuần hoàn thận, chức năng gan hoạt động kém), ai bị vắt cắn thì không mắc bệnh này.
Vắt cắn cũng làm hạn chế bệnh sốt rét. Nếu con vắt ngẫu nhiên cắn đúng vào huyệt “khí hải quan nguyên” (1 huyệt ở trên và 1 huyệt ở dưới rốn) thì cơ thể trở nên hưng phấn, ai bị sốt rét sẽ cắt cơn ngay.”
“Chất thải từ đỉa rất tốt cho đất đai. Nhiều vùng trũng trồng lúa nước rất tốt mà không cần đến phân, đó là do chất thải từ đỉa.”(*)
Ôi nếu quả thực đỉa có ích như thế thì tuyệt vời biết bao ! Đỉa tạo ra phân bón cho ruồng đồng, đỉa là thầy lang phòng và chữa bệnh cho người, cho trâu bò ! Đỉa xứng đáng được chăm sóc và thưởng công vì chỉ toàn mang lại lợi ích cho muôn loài! Nhưng xin hãy để cho các trí thức hàng đầu bộ Y Tế, Bộ Nông nghiệp và phát triển Nông thôn kiểm nghiệm trước khi đưa ra chính sách ưu đãi lâu dài cho đỉa có công theo đúng luật định.
Tình cờ đọc được một bài báo khoa học của những chuyên gia thực thụ tôi mới tá hỏa khi biết rằng khi hút máu người bệnh, hàng loạt vi khuẩn và siêu vi trùng độc hại không loại trừ siêu vi HIV và viêm gan B có thể tồn tại trong ruột đỉa đến vài tháng trời và nếu chẳng may ai đó bị đỉa có máu nhiễm bệnh hút từ người bệnh cắn thì nó có thể lây bệnh cho người lành. (**)
Nếu quả vậy thì việc cấm nuôi đỉa, nhập lậu đỉa, buôn bán và phát tán đỉa bừa bãi mà bộ Khoa học và phát triển Nông thôn vừa ban hành đâu có sai
Liệu đỉa có còn oan nữa không?
VŨ THẾ LONG
Hà Nội 14-12-2011