Rồng đá ở đền Lê Văn Thịnh
Lê Văn Thịnh, người Kinh Bắc, đỗ thủ khoa trong kỳ thi Nho học Tam
trường đầu tiên ở Việt Nam
1075. Ông làm quan trong triều đến chức Thị Lang Bộ Binh, có công lớn
trong việc bàn nghị phân chia cương vực với Triều đình Nhà Tống để
giành lại 6 huyện biên giới ( nay thuộc Cao Bằng ).Theo Đại Việt sử ký (
thời Nhà Trần ) và Đại Việt sử ký toàn thư ( thời Hậu Lê ) thì ông là một
nghịch thần, có phép " hóa hổ" để mưu sát vua trên hồ Dâm Đàm ( Hồ
Tây ngày nay ). Sau này có nhiều ý kiến cho rằng đó là một vụ án oan
sai : Vua đã nghe lời xúc xiểm của bọn gian thần ghen tức với tài năng
và đức độ của Lê Văn Thịnh mà đày đọa ông - một hiền tài. Ông đã bị
Vua đầy lên miền sơn cước thượng lưu sông Hồng và chết trong quên
lãng... Đây mãi vẫn là một nghi án, nhưng dân gian đời sau đã xây đền
thờ Lê Văn Thịnh ngay trên nền ngôi nhà nơi Ông sinh ra ở núi Thiên
Thai ( Bảo Tháp, Đông Cứu, Thuận Thành, Bắc Ninh) như để giải thoát
cho nỗi oan khuất của Ông. Khoảng đầu những năm 90 TK trước, tình
cờ người trông nom đền phát hiện ra một pho tượng Rồng đá cao
khoang 0,8m, dài khoảng 1m. Đây thực sự là một tuyệt tác nghệ thuật:
người nghệ sỹ khuyết danh ( có lẽ ở thời Hậu Lê ) đã khắc họa hình ảnh
con Rồng " miệng cắn thân, chân xé mình " hết sức sinh động để người
xem phải sửng sốt cảm nhận nỗi ân hận đắng cay của bạo chúa đã gây
ra oan nghiệt. Rồng bạo chúa đã được người nghệ sỹ tài ba đặc tả với
một bên tai không có lỗ.Cũng có ý kiến cho rằng Rồng đá này là biểu
tượng của chính Lê Văn Thịnh. Chỗ hiểu khác nhau này xin dành cho
bạn đọc lựa chọn theo cảm nhận của riêng mình.
