Khách là loại người nào?


Bạn đọc: Sau khi bài “Bá và Bách” của ông An Chi đăng trên PetroTimes thì trên Facebook, một người có biệt danh là Um A Hum đã lấy bài đó về Facebook của mình để viết nhận xét, nguyên văn như sau:
“Không kể những chỗ vu khoát, vấn đề đọc tên Bá Dương hay Bách Dương là vấn đề giao tiếp. Tên là tên của người ta, người ta đọc 柏楊 là /Boyang/, nếu mình đọc đúng như họ, thì khi giao tiếp, mình nói tên đó họ hiểu là mình nói tên đó; còn nếu mình đọc khác đi, kiểu như đề xuất đọc là Bách Dương, thì khi giao tiếp với người Tàu, mình phải đọc /bǎiyang/ lúc đó có khả năng họ không hiểu là mình đang nói tên đó.
Giao tiếp mà không muốn người khác hiểu điều mình nói, thì không đông và hung hãn là gì nữa.
Kiểu như nhà có thằng con, cha mẹ đặt là Kham, có người xứ Quảng đến nhà cứ gọi là Khôm, kể ra cũng nên tôn trọng cách phát âm địa phương mà không nên khó chịu, nhưng khi khách ký tặng cho thằng Kham quyển sách, ghi cụ thể tặng thằng Khôm. Rồi nói với cả nhà là phải viết tên con anh như thế, đọc tên con anh như thế, mới đúng nghen, thì khách là loại người nào. Đó, đại khái vậy”.
Đọc đoạn nhận xét trên đây, tôi thấy ngại cho ông An Chi quá… Không biết riêng ông thấy thế nào?
Hiếu Hòa (P.5, Bình Thạnh, TP HCM)
Học giả An Chi: Cám ơn bạn Hiếu Hòa đã quan tâm nhưng chúng tôi thì lại thấy đó là chuyện thường tình vì đây không phải lần đầu tiên mình “đụng” phải loại thái độ như thế. Chỉ riêng việc Um A Hum “chở” bài “Bá và Bách” từ facebook của An Chi về facebook riêng của mình để “bàn loạn” cũng đã chứng tỏ rằng đó là việc làm của kẻ thiếu tự tin. Đem về nhà mình thì chỉ để nói và chửi cho nhau nghe là chính; bằng chứng là khi có một “nữ hiệp” kích thích mình bằng hai chữ “kinh đị” thì Um A Hum càng hứng khởi. Nhưng đó chỉ là lên gân tại nhà mình cho dòng họ, làng xóm nghe thôi chứ An Chi thì chỉ khoái Um A Hum trực diện tranh luận với mình tại facebook của chính An Chi mà thôi. Phải đường đường chính chính như thế mới là kẻ quân tử chứ!
Chúng tôi thực sự lấy làm lạ về sự nổi nóng của Um A Hum vì cá nhân An Chi tuyệt đối không có ác cảm, ác ý gì với dịch giả của quyển “Người Trung Quốc xấu xí” cả. Chúng tôi chỉ viết (nguyên văn):
“Đối với chữ [柏] dùng để chỉ họ, chúng tôi cho rằng ta nên đọc thành “bách”, để phân biệt với họ “Bá” viết bằng chữ [伯]. Vậy, theo chúng tôi thì tên họ của tác giả cuốn Người Trung Quốc Xấu Xí là 柏楊 thì ta nên đọc thành “Bách Dương”.
Trên đây hiển nhiên chỉ là một lời gợi ý, một đề nghị để trả lời cho bạn đọc BQH ở Bình Phước (là nên đọc họ [柏] như thế nào trong tiếng Việt) chứ chúng tôi có trực tiếp đả động gì đến dịch giả của quyển “Người Trung Quốc xấu xí” là Nguyễn Hồi Thủ hay về cách dịch của người này đâu! Huống chi, trước chúng tôi hơn 10 năm, Nữ Lang Trung cũng đã dịch tác phẩm đó dưới nhan đề “Người Trung Quốc xấu xa” (ở đây, “xấu xa” đúng hơn “xấu xí” nhiều!) mà tên tác giả đã được ghi là “Bách Dương”. Cái lý do mà Um A Hum đưa ra để bác cách đọc họ [柏] thành “Bách” là:
“Tên là tên của người ta, người ta đọc 柏楊 là /Boyang/, nếu mình đọc đúng như họ, thì khi giao tiếp, mình nói tên đó họ hiểu là mình nói tên đó; còn nếu mình đọc khác đi, kiểu như đề xuất đọc là Bách Dương, thì khi giao tiếp với người Tàu, mình phải đọc
/bǎiyang/ lúc đó có khả năng họ không hiểu là mình đang nói tên đó.”
Lời bài bác trên đây chứng tỏ Um A Hum không hiểu vấn đề và đã sai ngay từ đầu. Trong tiếng Hán, “Buddha” có gần một chục cách phiên âm khác nhau: Phật Đà, Hưu Đồ, Phù Đà, Phù Đồ, Phù Đầu, Bột Đà,Bộ Đà, Mẫu Đà, Một Đà; nhưng trở về nguyên ngữ thì 9 kiểu phiên âm trên đây cũng chỉ quy về có một chữ “Buddha” mà thôi. Pháp Lan Tây 法蘭西, Pha Lang Sa 坡郎沙, Ba Lang Sa 葩郎沙, Phú Lãng Sa 富浪沙 chung quy cũng chỉ là “France”. Nhưng anh dốt thì nói chỉ có Pha Lang Sa mới là “France” chứ Pháp Lan Tây, Ba Lang Sa hoặc Phú Lãng Sa thì không. Anh dốt nói chỉ có Phật Đà mới là “Buddha” chứ 8 hình thức phiên âm còn lại thì không. Anh dốt thì nói chỉ có Bá Dương mới là Boyang. Vì vậy nên anh ta cứ nằng nặc đòi dịch Bách Dương thành bǎiyang. Chứng tỏ anh ta dốt thêm một lần nữa. Biết rằng họ [柏] mà đọc thành “Bách” chỉ là để phân biệt với họ “Bá” [伯] khi chuyển sang tiếng Việt thì người thông minh phải trả nó về cho dân Tàu bằng âm “bo” chứ sao lại ngu dốt mà trả nó về bằng âm “bǎi”. Huống chi, 柏楊 chỉ là bút hiệu của tác giả quyển “Người Trung Quốc xấu xa” chứ tên họ thật của ông ta lại là Quách Định Sinh 郭定生(họ Quách, tên Định Sinh).
Thế là An Chi đã cung cấp dữ kiện để Um A Hum có thể trả lời cho câu hỏi “khách là loại người nào” rồi đó.


//////////////